روستاي قوزلو در ويكي پديا

براي ديدن صفحه روستاي قوزلو در ويكي پدياي فارسي و تركي آذربايجاني مي توانيد به پيوندهاي زير مراجعه كنيد:
روستاي قوزلو در ويكي پدياي فارسي
روستاي قوزلو در ويكي پدياي تركي آذربايجاني

شوله لر دره سی Şülələr Dərəsi

یوخاری شوله از آبشار های زیبای
روستای قوزلو

شوله لر دره سی (به فارسی دره آبشارها) با داشتن ده ها آبشار بزرگ و کوچک یکی از نقاط مهم و دیدنی روستای قوزلو است. با توجه به ویژگی ها خاص و منحصر به فرد این دره به مانند تعداد بی شمار آبشار ریز و درشت و همچنین طول نسبتا زیاد آن و همچنین همراهی با جلوه طبیعی منطقه به مانند کوه و سنگ و درخت؛ در صورت شناسانده شدن به صورت یک جاذبه طبیعی و با فراهم کردن خدمات گردشگری در اطراف آن می تواند به عنوان یکی از مهمترین جاذبه های منطقه مغان و استان اردبیل درآید.

این دره در شعبه قوزلو چایی Qozlu Çayı رودخانه اوجرلو چای Ücərlü Çay واقع شده و از آبشارهای مهم آن می­توان به بویوک شوله Böyük Şülə، قیزیل قایا شوله سی Qızıl Qaya Şüləsi، یوخاری شوله Yuxarl Şülə و... اشاره کرد.

چشمه شوربولاغ Şor Bulağ

چشمه شور بولاغ در قسمت شمال شرق روستا واقع شده است. محلی که شوربولاغ در آن واقع است در واقع باتلاقی است متشکل از چندین چشمه که از چندین نقطه آن می جوشند. تا قبل از خشکسالی های دهه گذشته چشمه های شوربولاغ بسیار پرآب و محدوده باتلاقی وسیع تر بود اما بعد از وقوع خشکسالی های اخیر و با کاسته شدن از میزان آبدهی چشمه های شوربولاغ از میزان زمین باتلاقی کاسته شده است و سه چشمه اصلی در آن باقی مانده اند. در سال های پرباران تعداد چشمه ها به شدت افزایش می­یابد و بر وسعت باتلاق افزوده می شود.

درختان دیر زیست در روستای قوزلو

روستای قوزلو دارای چندین درخت کهنسال و دیرزیست گردو، مخصوصا در اطراف چشمه شوربولاغ Şor Bulağ می­باشد. بنا بر اعتقاد برخی از اهالی، عمر یکی از درختان گردو معرف به فیندیق Fındıq به چندین نسل می­رسد به طوریکه پدربزرگان پدربزرگشان آن را در همان اندازه به یاد داشته اند. عمر این درخت گردو را می توان بین 200 تا 500 سال تخمین زد.

گیاهان دارویی روستای قوزلو

بویمه درن از گیاهان دارویی روستای قوزلو

  طبیعت روستای قوزلو یکی از مکان های رویش انواع گیاهان دارویی است. از جمله این گیاهان می توان به بویمه درن Boymə dərən (بومادران)، سومورخان گولو Somurxan gülü (گل گاوزبان)، بابه نه ی Babənəy (بابونه)، ایستی اوت İsti ot، آی به Ay bə، کهلیک اوتو Kəhlik otu، جینجیلیغ Cıncılığ، همه کوجو Həmə köcü، جیگیرتکان Cigirtkan، نانه Nanə (نعناع)، قویون قولاغی Qoyun qulağı و... نام برد.
استفاده از گیاهان دارویی به صورت سنتی در روستا رایج است. زنان و دختران روستا با جمع آوری گیاهان دارویی مختلف اقدام به پخت این گیاهان می نمایند که در روستا به آن "ته ره Tərə" / تره می گویند برخی دیگر از گیاهان دارویی با آب جوش دم کرده و مصرف می کنند که ایستی اوت، بابه نی و گیلدیک Gildik از این جمله اند.
استفاده دیگر از گیاهان دارویی پختن "کته Kətə" ااست که نباید با کته ای در جاهای دیگر ایران در معنای برنج آب پز به کار می رود اشتباه گرفت.

باغات روستای قوزلو

روستای قوزلو دارای باغات متنوعی است. مهمترین محصولات باغی روستای قوزلو که در بازارهای محلی و منطقه ای به فروش می رسد باغات گردو است. گردوهای این منطقه از انواع مختلفی برخوردار است.
علاوه برروستاهای اطراف به مانند ایزمارا که به طور سنتی از قدیم الایام گردوهای خود را از این روستا تامین می کنند، قسمتی از گردوی بازار شهر گئرمی موغان نیز از این روستا تامین می شود.

وجه تسميه روستاي قوزلو

درباره نام قديمی اين روستا اطلاعاتی که در دست داريم اين است که از چندين سده گذشته، اين محل بنام قوزلو و غوزلو شناخته می شده است. درباره علت نامگذاری آن به قوزلو يا غوزلو چند نظر وجود دارد؛ يکی اينکه عده ای از مورخان معتقدند که نام همه روستاهايی که فعلاً در آذربايجـــــان بنام قــــــوزلو شناخته می شوند از نام طايفه «اوغوز» که عربها «غُز» می گفتند، گرفته شده است.

موقعيت جغرافيايي روستاي قوزلو

روستای قوزلو از سمت باغات پایین روستا موسوم به شام

روستـای قـــــــوزلـــــــــو در شمال غـــــــــــــــربی کشور جمهـــــــوری اسلامی ايران،غـــــــرب دريای خـــــــزر، شمال شـــــــــــــــــــــــرقی آذربايجـــــــان، شمال استان اردبيـل و جنـــــــوب شـرقی شهـــــــــرگئـــــرمی مغــان،در دهستـــــــان اينـــــــــــی از بخـــــــش مـــــــــرکزی شهــــــــرستان مغـــــــــــان، بين 48 درجـــــــه و8 دقيقه طــول شــــــــــــــــــــرقی از نصف النهـــــــارمبــــــــــــدأ و39 درجــــــــــــــه و1دقيقه عــــــــــرض شمالی از خط استــــــــــــــــوا واقــــــــــــع شـــده است.

روستای قوزلو از سمت ورودی روستا به طرف کوه های شین آوار

اين روستا از سمت شمال به اراضی روستاهای ايزمارا İzmara و قنبرلي Qənbərl، از سمت شرق به اراضی روستاهای تپه Təpə، شووون Şavun \ Şovun  و بي اَرَه Biərə و از سمت  جنوب به اراضی روستای اينی İni و از سمت غرب به اراضی روستای ایزمارا متصل است.   ارتفــــــــاع متوســــــط آن از سطــــح درياهــای آزاد حــدود 1000(هزار) متر است. فاصله آن هم با شهــرگئــرمی مغــــان حدود هفت کيلومتر و با اردبيل صد و ده کيلومتر می باشد.

وجه تسميه روستاي قوزلو

: وجه تسميه

درباره نام قديمی اين روستا اطلاعاتی که در دست داريم اين است که از چندين سده گذشته، اين محل بنام قوزلو و غوزلو شناخته می شده است. درباره علت نامگذاری آن به قوزلو يا غوزلو چند نظر وجود دارد؛ يکی اينکه عده ای از مورخان معتقدند که نام همه روستاهايی که فعلاً در آذربايجـــــان بنام قــــــوزلو شناخته می شوند از نام طايفه «اوغوز» که عربها «غُز» می گفتند، گرفته شده است.
اوغوزها يا غوزها، جد تورکان امروزی منطقه آذربايجان بشمار می روند و بنا به نوشته آقای نيايش در صفحه21 کتاب آذربايجان و هويت «سيل عظيمی از اوغوزها در قرن يازدهم ميلادی وارد ايران شده و بويژه در قسمتهای شمال غربی کشورمان ساکن گشتند». بالطبع مغان هم بعنوان يکی از بهترين و خوش آب و هواترين منطقه شمال غرب کشور يعنی آذربايجان، محل سکونت اين قوم بوده است و روستای قوزلوی فعلی هم که در يکی از بهترين نقاط مغان واقع شده، محل سکونت اين قوم بوده و نام خود را از همان قوم گرفته است.
نظر ديگر درباره وجه تسمیه قوزلو اينست که، عده ای معتقدند چون در تورکی به درخت گردو «قوز» هم گفته می شود و در اين روستا باغات گردوی فراوانی وجود دارد، پس نام آن به همين علت به قوزلو معروف شده است. اما با تأمل در اين موضوع می بينيم که اين نظريه به چند علت زياد قابل استناد نيست چون؛
اولاً در بيشتر روستاهای تورک زبان کشورمان، باغات گردوی زيادی وجود دارد ولی هيچ وقت قوزلو ناميده نشده اند. پس اگر اين نظر صحيح بود بايد همه اين روستاها امروزه به اين نام ناميده می شدند.
ثانياً امروزه روستاهای زياد وجود دارند که قوزلو ناميده می شوند در حاليکه هـــــيچ درخت گردويی در آنها ديده نمی شوند.
ثالثاً اگر به فرض اينکه وفور درختان گردو سبب ناميدن اين روستا به قوزلو شده باشد پس اين درختان گردو را چه کسانی کاشته اند و اين محل را که به کاشتن درخت گردو در آن اقدام کرده اند چه می ناميده اند؟
به نظر نگارنده آنچــه درباره وجه تسمیه اين روستا قابل قبول و صحيح است، اين است که اين روستا بعد از اسکان اوغوزها در آن به اوغوزلو، غوزلو و قوزلو معـروف شده و اين طايفه اقدام به کاشت درختان گردو در آن نموده اند و همين درختان گردو، امروزه عده ای را در خصوص وجه تسميــــه آن دچار اشتباه ساخته است. پس نام اصلـــــی و قديمــــــی اين روستا «غوزلو» می باشد، اما چون «مخرج «غ» در هجای اوّل واژگان تــــــرکی [تـــــورکـــــــــی] نمی آيد[1]» نام اين روستـــا بصورت قــوزلو (gozloo) درآمده است.

[1] - ارشادی فرد، عادل؛ فرهنگ واژگان ... ص 186.